Nghề mộc là gì? để trả lời câu hỏi này, chúng ta nên hiểu chữ Mộc trong văn hóa Việt Nam xưa có nghĩa là gỗ. Theo tên gọi quen thuộc, mộc là nghề đóng đồ gỗ, gia công các sản phẩm làm từ gỗ.
Xem thêm: Tận dụng những chiếc cảo bị vỡ
Tóm lại, nghề mộc là nghề tạo ra các sản phẩm từ chất liệu gỗ nhằm mục đích đạt được giá trị thẩm mỹ đẹp cho không gian trong nhà và ngoài trời.Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu về lịch sử nghề mộc, sự hình thành và phát triển của nó trong suốt thời gian qua.
- Nghề mộc ở Việt Nam đã có từ xa xưa. Nhiều dân tộc ở miền núi Tây Bắc nước ta, Việt Nam, từ lâu đời đã sống trong những ngôi nhà sàn nhỏ bằng gỗ, tre, nứa. Các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên cũng sống trong những ngôi nhà công cộng làm bằng những cây gỗ nguyên khối to, cao. Người Kinh ở miền Trung và miền Bắc có một ngôi nhà gỗ ba gian với nhiều đồ dùng bằng gỗ hàng ngày như phản gỗ, khung cửi, chày, đũa, bát gỗ… - Công nghiệp chế biến gỗ ở nước ta bắt đầu hình thành từ thế kỷ thứ X, bắt đầu từ triều đại Nhà Đinh, sau khi vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân lập nên Nước Đại Cồ Việt.-Theo ghi chép lịch sử, ông tổ của nghề mộc là Ninh Hữu Hưng. Ninh Hữu Hưng (936 – 1020) quê ở thôn Chi Phong, xã Trường Yên,Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Khi vua Đinh Thiên Hoàng chiêu mộ nhân tài giúp triều đình, ông được vua giao cho xây cung điện trong thành, phong cho chức Công tượng lục phủ Giám sát tướng quân.
- Đến Nhà Tiền Lê, Ninh Hữu Hưng càng được kính trọng. Sau khi vua Lê Đại Hành đi qua vùng Cái Nành (Nam Định ngày nay), nhà vua đã cho ông ở lại vùng đất này. Kể từ đó, Ninh Hữu Hưng đưa con cháu đến đây lập nghiệp và sống hạnh phúc. Ngày nay, vùng đất này là thôn La Xuyên, của xã Yên Ninh, huyện Ý Yên, Nam Định. Ninh Hữu Hưng cũng là ông tổ của nghề chạm khắc gỗ, khảm xà cừ, khảm trai trên đồ gỗ.- Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, nghề mộc đã dần lan rộng ra nhiều vùng trên cả nước. Sau đó, nhiều làng nghề mộc được hình thành ở nhiều nơi, chẳng hạn như:1. Làng nghề mộc ở Văn Điển - Hà Nội2. Làng nghề mộc ở Chàng Sơn - Hà Nội3. Làng nghề mộc Mỹ Xuyên - Thừa Thiên Huế4. Làng nghề mộc Kim Bồng - tỉnh Quảng Nam5. Làng nghề mộc Vĩnh Đông - tỉnh Vĩnh Phúc6. Làng nghề mộc khảm Hương Mạc - tỉnh Bắc Ninh
Xem thêm: Cảo Chữ C Nào Tốt Nhất Cho Người Thợ Mộc?
7. Làng nghề mộc La Xuyên - Tổ tiên Ninh Hữu Hưng - tỉnh Nam Định8. Tỉnh An Giang
9. Làng nghề mộc Cúc Bồ - tỉnh Hải Dương10. Làng nghề mộc Đại Nghiệp - Hà Nội
11. Làng nghề mộc Dư Ba - tỉnh Phú Thọ12. Làng mộc Vạn Điểm - Hà Nội13. Tỉnh Vĩnh Phúc
14. Làng nghề mộc Kha Lâm – tỉnh Hải Phòng15. Làng nghề mộc Phú Lộc – tỉnh Ninh Bình16. Tỉnh Nghệ An
- Trên thực tế, không có sách lịch sử nào ghi lại sự truyền bá của nghề gỗ từ nơi này sang nơi khác. Nhưng theo ý tác giả, nghề mộc ngày xưa rất đơn giản, đục đẽo cũng theo hình tượng đặc trưng hiện có. Vì vậy, mỗi vùng đều có những người thợ mộc chuyên dụng để đáp ứng nhu cầu của vùng hoặc buôn bán.
Xem thêm: Tìm Hiểu Về Làng Nghề Truyền Thống Đồ Gỗ Mỹ Nghệ Đồng Kỵ - Bắc Ninh
Tham khảo: Hướng Dẫn Làm Kè Gỗ Cho Phòng Tắm
- Từ thế kỷ X đến thế kỷ XVII - XVIII, nghề chế tác đồ gỗ ở nước ta đều là sản phẩm thủ công, nguyên liệu là gỗ tròn chưa qua gia công, việc đúc sản phẩm cũng được thực hiện bằng tay của người thợ….- Mãi đến thế kỷ 17, nghề mộc mới bắt đầu được thực hiện một cách khoa học hơn. Bởi trước đây, công nghệ mộc của nước ngoài phát triển nhanh chóng, công nghệ sản xuất quy mô lớn, máy móc đặc chủng, v.v. Đầu tiên trên thế giới là ở Hoa Kỳ, vào thế kỷ 17 ở bang Virnigia.
- Do áp dụng khoa học vào mộc nên các sản phẩm từ gỗ cũng được làm ra nhanh hơn, sản phẩm bền hơn, mẫu mã đa dạng hơn… Sau này chúng ta sẽ gọi là ngành mộc.
- Có hai cách gọi thông dụng đó là các cơ sở làm hàng mộc và các công ty chế biến gỗ.
- Nguồn gỗ rừng tự nhiên bị cấm khai thác từ năm 1991. Vì vậy, 80% nguyên liệu sử dụng trong ngành mộc xuất khẩu là nguyên liệu nhập khẩu, có xuất xứ từ Bắc Mỹ và gần đây nhất là Campuchia, Lào…- Xuất khẩu đồ gỗ, đồ ngoại thất luôn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản nên đóng góp vào giá trị xuất khẩu cả nước. Ví dụ, kim ngạch xuất khẩu của cả nước trong 3 năm gần đây:
Trong số này, ngành nông-lâm-thủy sản:
Năm 2009, ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản bao gồm nông sản: hơn 8 tỷ USD, thủy sản 4,25 tỷ USD, lâm sản 2,8 tỷ USD.- Sản phẩm gỗ của Việt Nam được xuất khẩu sang 120 quốc gia và khu vực trên thế giới, chủ yếu là thị trường Mỹ (43,35%); Nhật Bản (13,68%); tiếp theo là Trung Quốc (7,62%)
Xem thêm: Chia Sẻ Bí Quyết Trở Thành Triệu Phú Từ Thợ Mộc
Trên đây là những thông tin về lịch sử nghề mộc, sự hình thành và phát triển của nghề mộc trong những thập kỷ qua. Hy vọng bài viết sẽ mang lại cho bạn những thông tin hữu ích, là động lực để các bạn trẻ tiếp tục phát triển nghề mộc vươn ra các cường quốc trên thế giới.
Liên hệ : Công cụ tốt